Cách phát hiện người bị bệnh khiếm thính
Thứ Ba, 24 tháng 6, 2014
Những trẻ khiếm thính ngay sau khi sinh hoặc rất sớm trong những năm đầu đời thường không có khả năng phát triển ngôn ngữ bình thường và kết quả là không nói được
1. Khiếm thính là gì?
Trong quan niệm dân gian, khiếm thính được gọi là “điếc”, thường được hiểu là mất tri giác hoàn toàn hoặc không nghe được chính xác, không nghe rõ tại tần số bình thường và phải nhờ đến máy trợ thính để nghe rõ. Y học thì quan niệm, trẻ khiếm thính là trẻ có suy giảm một phần hoặc mất hoàn toàn sức nghe. Theo Tổ chức y tế Thế giới, nếu độ mất thính lực trung bình từ 50 dB trở lên, hay nói một cách khác trẻ không nghe được trọn vẹn câu nói (nói chuyện bình thường) ở khoảng cách 1m là trẻ khiếm thính. Nếu trẻ có độ mấtthính lực trung bình trên 80dB, nghĩa là chỉ nghe được những tiếng động mạnh, kề sát tai, thường những trường hợp này gọi là điếc, đi kèm theo điếc là bị mất ngôn ngữ - câm.
Như vậy, khiếm thính là tình trạng suy giảm một phần hoặc mất hẳn toàn bộ khả năng nghe. Theo cách nói phổ thông, khiếm thính bao gồm điếc và lãng tai (nghễnh ngãng). Những trẻ khiếm thính ngay sau khi sinh hoặc rất sớm trong những năm đầu đời thường không có khả năng phát triển ngôn ngữ bình thường và kết quả là không nói được (“câm” là hệ quả thứ phát của “điếc”).
2. Cách phát hiện trẻ khiếm thính
Thính giác là một trong những cơ quan có chức năng tri giác. Khiếm thính ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nghe, tiếp nhận và truyền thông tin với thế giới bện ngoài. Đặc biệt, để phát triển ngôn ngữ, trẻ cần phải có thời gian tiếp thu, lĩnh hội ngôn ngữ, biết phân biệt đồ vật, màu sắc, người thân bằng cách nghe và bắt chước phát âm. Trẻ bị điếc tùy theo mức độ sẽ ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ. Nếu tình trạng khiếm thính khởi phát càng sớm (ngay trong ba năm đầu đời) và có mức độ càng nặng (mất thính lực từ 60dB trở lên) thì sự tiếp thu ngôn ngữ của trẻ càng bị ảnh hưởng nếu không dùng tới máy trợ thính tốt nhất kịp thời. Câm điếc là cụm từ hay đi liền với nhau, thể hiện hậu quả nặng nề của bệnh khiếm thính. Khiếm thính là loại khuyết tật khó nhìn thấy được và hầu hết trường hợp phát hiện khi trẻ đã lớn, đến tuổi đi học. Trong khi đó, các chuyên gia nhi khoa cho rằng, nếu can thiệp sớm trẻ sẽ có cơ hội phát triển ngôn ngữ như bình thường và thoát khỏi dị tật. Nếu phát hiện muộn, trẻ khiếm thính sẽ bị tàn tật hay điếc vĩnh viễn. Vì thế những phụ huynh có con nhỏ nên học biết cách để phát hiện. Từ khi sơ sinh vài tuần tuổi là trẻ đã có thể phân biệt được âm thanh, đến vài ba tháng tuổi, cha mẹ cần tích cực giao tiếp với trẻ, hỏi chuyện, làm trò, nựng khi bé khóc hay cáu bẳn... và để ý, quan sát phản ứng của trẻ. Nếu thấy trẻ không phản ứng lại với các cử chỉ âu yếm, yêu thương, không giật mình khi nghe tiếng động lớn; không dịu tiếng khóc khi được mẹ dỗ dành bằng lời nói, lúc đó nên nghĩ ngay đến khả năng trẻ có chậm phát triển và cần cho trẻ đến khám ngay bác sĩ chuyên khoa. Nếu trẻ 3-6 tháng tuổi không biết hướng về phía có âm thanh; không phản ứng với giọng nói của mẹ; không biết chơi với những tiếng động của trò chơi như xúc xắc, chút chít, tiếng kêu của con vật...hay do tự mình phát ra (vd. tiếng bập bẹ, âm thanh trong miệng trẻ phát ra như đang nói chuyện một mình…).
Giai đoạn trẻ từ 6-12 tháng tuổi, cha mẹ nên để ý đến khả năng phân biệt âm thanh của trẻ. Nếu giấu hai trò chơi phát ra hai âm thanh khác nhau và phát ra tiếng kêu kế tiếp nhau, nhưng trẻ không có phản ứng, không thể hiện sự thích thú thì lúc đó cũng cần phải đặc biệt quan tâm. Trẻ 10-18 tháng tuổi không thể hiểu và làm theo những yêu cầu đơn giản của người lớn; không phát triển khả năng nghe và hiểu lời nói, không phản ứng khi được gọi, không hiểu được những từ đơn giản như: chào, ạ, ông, bà, cha, mẹ... Giai đoạn trẻ từ 12-36 tháng tuổi, nếu trẻ phát triển bình thường sẽ phân biệt được rõ tất cả các kỹ năng nghe, nhìn và nói. Nếu lúc này trẻ vẫn còn chậm nói, không giao tiếp được, không nói được cả những âm đơn giản như “ba-ba”, “ma-ma”... thì cha mẹ phải cho đến khám bác sĩ sớm để phát hiện và điều trị kịp thời, giúp trẻ thoát khỏi một khuyết tật đáng tiếc. Ngoài ra, ở mọi tuổi, bố mẹ cũng cần chú ý, trẻ có vấn đề về thính giác trẻ sẽ không phản ứng với những tiếng động xung quanh hoặc chỉ phản ứng với những tiếng động rất lớn; Trẻ thường dùng tiếng khóc, tiếng la, điệu bộ để bày tỏ những nhu cầu và ước muốn thay vì cố gắng diễn đạt bằng ngôn ngữ; Trẻ thường nhìn chăm chú vào người nói hơn là dùng tai để nghe... Tuy nhiên, những trẻ có mức độ giảm thính lực nhẹ và trung bình, tình trạng này sẽ khó phát hiện hơn, bởi trẻ vẫn có thể nghe và vẫn có thể nói ở một mức độ nào đó. Đôi khi không có dấu hiệu gì bất thường, trẻ có thể chậm biết nói hoặc nói ngọng. Cho đến khi đi học trẻ mới có biểu hiện nghễnh ngãng rõ, không hiểu hết lời giáo viên nói. Giảm thính lực bên cạnh các nguyên nhân bẩm sinh hay do can thiệp trong quá trình sinh nở. Tuy nhiên, khi có nguyên nhân từ bệnh lý như viêm tai giữa, viêm tai-xương chũm có thể kèm theo các triệu chứng sốt, đau tai và chảy mủ...Khi thấy con mình có những biểu hiện trên, phụ huynh nên đưa trẻ đến bệnh viện Tai Mũi Họng để được khám tai và đo thính lực. Đo thính lực là phương pháp quan trọng nhất để chẩn đoán và đánh giá mức độ khiếm thính ở trẻ.
Tags:
san-pham, tin tức
1. Khiếm thính là gì?
Trong quan niệm dân gian, khiếm thính được gọi là “điếc”, thường được hiểu là mất tri giác hoàn toàn hoặc không nghe được chính xác, không nghe rõ tại tần số bình thường và phải nhờ đến máy trợ thính để nghe rõ. Y học thì quan niệm, trẻ khiếm thính là trẻ có suy giảm một phần hoặc mất hoàn toàn sức nghe. Theo Tổ chức y tế Thế giới, nếu độ mất thính lực trung bình từ 50 dB trở lên, hay nói một cách khác trẻ không nghe được trọn vẹn câu nói (nói chuyện bình thường) ở khoảng cách 1m là trẻ khiếm thính. Nếu trẻ có độ mấtthính lực trung bình trên 80dB, nghĩa là chỉ nghe được những tiếng động mạnh, kề sát tai, thường những trường hợp này gọi là điếc, đi kèm theo điếc là bị mất ngôn ngữ - câm.
Như vậy, khiếm thính là tình trạng suy giảm một phần hoặc mất hẳn toàn bộ khả năng nghe. Theo cách nói phổ thông, khiếm thính bao gồm điếc và lãng tai (nghễnh ngãng). Những trẻ khiếm thính ngay sau khi sinh hoặc rất sớm trong những năm đầu đời thường không có khả năng phát triển ngôn ngữ bình thường và kết quả là không nói được (“câm” là hệ quả thứ phát của “điếc”).
2. Cách phát hiện trẻ khiếm thính
Thính giác là một trong những cơ quan có chức năng tri giác. Khiếm thính ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nghe, tiếp nhận và truyền thông tin với thế giới bện ngoài. Đặc biệt, để phát triển ngôn ngữ, trẻ cần phải có thời gian tiếp thu, lĩnh hội ngôn ngữ, biết phân biệt đồ vật, màu sắc, người thân bằng cách nghe và bắt chước phát âm. Trẻ bị điếc tùy theo mức độ sẽ ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ. Nếu tình trạng khiếm thính khởi phát càng sớm (ngay trong ba năm đầu đời) và có mức độ càng nặng (mất thính lực từ 60dB trở lên) thì sự tiếp thu ngôn ngữ của trẻ càng bị ảnh hưởng nếu không dùng tới máy trợ thính tốt nhất kịp thời. Câm điếc là cụm từ hay đi liền với nhau, thể hiện hậu quả nặng nề của bệnh khiếm thính. Khiếm thính là loại khuyết tật khó nhìn thấy được và hầu hết trường hợp phát hiện khi trẻ đã lớn, đến tuổi đi học. Trong khi đó, các chuyên gia nhi khoa cho rằng, nếu can thiệp sớm trẻ sẽ có cơ hội phát triển ngôn ngữ như bình thường và thoát khỏi dị tật. Nếu phát hiện muộn, trẻ khiếm thính sẽ bị tàn tật hay điếc vĩnh viễn. Vì thế những phụ huynh có con nhỏ nên học biết cách để phát hiện. Từ khi sơ sinh vài tuần tuổi là trẻ đã có thể phân biệt được âm thanh, đến vài ba tháng tuổi, cha mẹ cần tích cực giao tiếp với trẻ, hỏi chuyện, làm trò, nựng khi bé khóc hay cáu bẳn... và để ý, quan sát phản ứng của trẻ. Nếu thấy trẻ không phản ứng lại với các cử chỉ âu yếm, yêu thương, không giật mình khi nghe tiếng động lớn; không dịu tiếng khóc khi được mẹ dỗ dành bằng lời nói, lúc đó nên nghĩ ngay đến khả năng trẻ có chậm phát triển và cần cho trẻ đến khám ngay bác sĩ chuyên khoa. Nếu trẻ 3-6 tháng tuổi không biết hướng về phía có âm thanh; không phản ứng với giọng nói của mẹ; không biết chơi với những tiếng động của trò chơi như xúc xắc, chút chít, tiếng kêu của con vật...hay do tự mình phát ra (vd. tiếng bập bẹ, âm thanh trong miệng trẻ phát ra như đang nói chuyện một mình…).
Giai đoạn trẻ từ 6-12 tháng tuổi, cha mẹ nên để ý đến khả năng phân biệt âm thanh của trẻ. Nếu giấu hai trò chơi phát ra hai âm thanh khác nhau và phát ra tiếng kêu kế tiếp nhau, nhưng trẻ không có phản ứng, không thể hiện sự thích thú thì lúc đó cũng cần phải đặc biệt quan tâm. Trẻ 10-18 tháng tuổi không thể hiểu và làm theo những yêu cầu đơn giản của người lớn; không phát triển khả năng nghe và hiểu lời nói, không phản ứng khi được gọi, không hiểu được những từ đơn giản như: chào, ạ, ông, bà, cha, mẹ... Giai đoạn trẻ từ 12-36 tháng tuổi, nếu trẻ phát triển bình thường sẽ phân biệt được rõ tất cả các kỹ năng nghe, nhìn và nói. Nếu lúc này trẻ vẫn còn chậm nói, không giao tiếp được, không nói được cả những âm đơn giản như “ba-ba”, “ma-ma”... thì cha mẹ phải cho đến khám bác sĩ sớm để phát hiện và điều trị kịp thời, giúp trẻ thoát khỏi một khuyết tật đáng tiếc. Ngoài ra, ở mọi tuổi, bố mẹ cũng cần chú ý, trẻ có vấn đề về thính giác trẻ sẽ không phản ứng với những tiếng động xung quanh hoặc chỉ phản ứng với những tiếng động rất lớn; Trẻ thường dùng tiếng khóc, tiếng la, điệu bộ để bày tỏ những nhu cầu và ước muốn thay vì cố gắng diễn đạt bằng ngôn ngữ; Trẻ thường nhìn chăm chú vào người nói hơn là dùng tai để nghe... Tuy nhiên, những trẻ có mức độ giảm thính lực nhẹ và trung bình, tình trạng này sẽ khó phát hiện hơn, bởi trẻ vẫn có thể nghe và vẫn có thể nói ở một mức độ nào đó. Đôi khi không có dấu hiệu gì bất thường, trẻ có thể chậm biết nói hoặc nói ngọng. Cho đến khi đi học trẻ mới có biểu hiện nghễnh ngãng rõ, không hiểu hết lời giáo viên nói. Giảm thính lực bên cạnh các nguyên nhân bẩm sinh hay do can thiệp trong quá trình sinh nở. Tuy nhiên, khi có nguyên nhân từ bệnh lý như viêm tai giữa, viêm tai-xương chũm có thể kèm theo các triệu chứng sốt, đau tai và chảy mủ...Khi thấy con mình có những biểu hiện trên, phụ huynh nên đưa trẻ đến bệnh viện Tai Mũi Họng để được khám tai và đo thính lực. Đo thính lực là phương pháp quan trọng nhất để chẩn đoán và đánh giá mức độ khiếm thính ở trẻ.
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét